Filistin’in mali durumu son üç ayda önemli ölçüde kötüleşti

Dünya Bankası , Orta Doğu’daki Çatışmanın Filistin Ekonomisi Üzerindeki Etkisine ilişkin son güncellemesini yayınladı . Rapor, çatışmanın Filistin ekonomisi üzerinde devam eden etkisini değerlendirmek için mevcut en son veri ve analizlerden yararlanıyor.

Filistin Yönetimi’nin mali durumunun son üç ayda önemli ölçüde kötüleştiğini ve bu durumun mali çöküş riskini önemli ölçüde artırdığını ortaya koyuyor. Filistin Yönetimi’ne ödenecek temizleme geliri transferlerindeki büyük düşüş ve ekonomik faaliyetlerdeki büyük düşüş nedeniyle gelir akışları büyük ölçüde kurudu. Gelen gelir miktarı ile temel kamu harcamalarını finanse etmek için gereken miktar arasındaki hızla genişleyen fark, mali krize yol açıyor.

2023 sonu itibarıyla bu finansman açığı 682 milyon ABD dolarına ulaştı. Bu farkın önümüzdeki aylarda ikiye katlanarak 1,2 milyar ABD dolarına ulaşması bekleniyor. Artan dış yardım ve kamu çalışanlarına ve tedarikçilere ödenmemiş borçların birikmesi, Filistin Yönetimi için mevcut tek finansman seçeneğidir.

Ekim 2023’ten bu yana Filistin ekonomisinde yarım milyona yakın iş kaybı yaşandı. Buna Gazze Şeridi’nde tahmini 200.000 iş kaybı, Batı Şeria’da 144.000 iş kaybı ve Batı Şeria’dan sınır ötesi yolculuk yapan 148.000 kişi de dahildir.

Rapor, Filistin halkının yoksulluğunun farklı boyutlarına yakından bakıyor. Dünya Bankası, yeni resmi 2023 verilerine dayanarak, tüm Filistinli hanelerdeki yoksulluk oranlarını coğrafi konuma göre ayrıştırarak değerlendirmeyi başardı. Bulgular, 2023’ün ortasındaki mevcut verilere odaklanıyor ve yoksulluğun Ekim 2023’ten önce önemli ölçüde arttığını gösteriyor.

Filistinlilerin genel yoksulluk oranı 2023’ün ortalarında %32,8 seviyesindeydi. Batı Şeria ile Gazze arasında büyük farklılıklar bulunuyor. Gazze’de yoksulluk oranı yüzde 64’e yakındı. Batı Şeria’da bu oran yüzde 12 civarındaydı. 2017’de yapılan son yoksulluk analiziyle karşılaştırıldığında Filistin topraklarındaki yoksulluk yüzde 3,7 puan arttı. Şu anda hemen hemen her Gazzeli yoksulluk içinde yaşıyor.

Araştırma aynı zamanda kişi başına düşen GSYH’ye de baktı. 2023’te bu rakam 2022’ye göre %12 düşüşle 3.360 dolar seviyesinde gerçekleşti. Yalnızca Gazze için %28’lik bir düşüş yaşandı. Gazze’de kişi başına düşen gelir Batı Şeria’nın yaklaşık beşte biri kadardı. 2023’te Gazze’nin kişi başına düşen reel geliri şimdiye kadar kaydedilen en düşük seviyeydi.

Filistin ekonomisi 2024’ün ilk aylarında büyük bir şok altında olmaya devam ediyor. 2024’e ilişkin görünüm oldukça belirsiz kalırken, ekonomik daralmanın %6,5 ile %9,6 arasında daha da artması bekleniyor.

Kaynak: https://www.worldbank.org